'Onderzoekers willen met mensen uit de praktijk een duurzaam muziek-ecosysteem creëren'

CreativeNL en Buma Music in Motion (BMIM) trekken deze week samen op tijdens Eurosonic Noorderslag (ESNS) in Groningen, waarbij de focus op innovatie in de muziekindustrie – voor een betere wereld – ligt. Bij Fonk een korte  serie interviews als terugblik met mensen uit de industrie. Vasndaag Koos Zwaan, lector innovatie in de muziekindustrie aan Hogeschool Inholland.

Meer specifiek is Koos Zwaan Lector of Innovation in the Music Industry en Lab Lead International Music Industry Lab, een van de living labs van het domein Creative Business, van Hogeschool Inholland in Haarlem. ‘Een living lab is een plek waar werkveld, onderzoek en onderwijs elkaar raken en waar door samen te experimenteren door alle betrokken partijen geleerd wordt. Het doel is om samen te komen tot nieuwe concepten en oplossingen die (in ons geval) de muziekindustrie verder gaan helpen.’

Wat was/is je boodschap en wat inspireert jou?
‘In het programma van ESNS, maar ook in ‘zijprogramma’s’ zoals bijvoorbeeld de MXT [Music X Technology] Conference (waar BMIM en CreativeNL onderdeel van uitmaakten, red.) veel belangrijke onderwerpen voorbijkomen, zoals technologische veranderingen, inclusie, fair payment, duurzaamheid, talentonwikkeling, en nog veel meer. Al deze onderwerpen staan ook opgetekend in de Onderzoeks- en innovatieagenda voor de Nederlandse Popmuzieksector die ik afgelopen jaar samen met de Popcoalitie heb gepresenteerd. (De acht thema’s uit de agenda zijn: 1) Mentaal en fysiek welzijn, 2) Talentontwikkeling, 3) Professionalisering, 4) Inclusie en diversiteit, 5) Nieuwe businessmodellen (gekoppeld aan nieuwe technologie), 6) Maatschappelijke impact van de muzieksector, 7) Klimaatimpact en 8) Internationalisering).
Mijn boodschap aan de industrie zou zijn: blijf in gezamenlijkheid werken aan deze agenda, en weet onderzoekers aan universiteiten en hogescholen te vinden die staan te trappelen om samen met jullie praktische invulling te geven aan deze agenda!
Een mooi voorbeeld hiervan is ook het programma ‘ESNS Science – Agents of Change’ dat collega-onderzoeker Frank Kimenai heeft mogen cureren met hierin een mooie samenkomst van verschillende perspectieven op eerder genoemde thema’s. Deze samenkomst van verschillende perspectieven met als gemene deler het verder willen brengen van de sector en samenwerken aan een gezondere, meer duurzaam muziek-ecosysteem vind ik inspirerend!’

Wat is in jouw oren de belangrijkste technologische ontwikkeling in de muziekindustrie? (‘Making music is all about technology. My whole life is surrounded by technology. To compose, distribute and share music; it is all technology.’ Dixit Tom Holkenborg aka Junkie XL). En hoe zorgen ‘we’ ervoor dat Nederland daarin niet achteropraakt, of zelfs voorop gaat lopen?
‘AI en immersive. ‘We’ raken niet achterop omdat op deze gebieden volop bewogen wordt door allerlei partijen zoals ‘music tech innovation lab’ Thunderboom Records, Hybrid Music Vibes van onder andere de Effenaar, MusicTechNederland en DEN (Digitaal Erfgoed Nederland), Kennisinstituut cultuur & digitale transformatie.
En zo ook vanuit de overheid met het Nationaal Groeifonds Creative Industries Immersive Impact Coalition (CIIIC) – kansen genoeg dus om mooie initiatieven te ontplooien!’

'Er zit heel veel energie en goede wil in de muzieksector; laten we ons in gezamenlijkheid blijven inspannen om dit nog mooier te maken: harder, better, faster, stronger!'

CreativeNL wil vooral creativiteit en innovatie (internationaal) aanjagen voor een betere en kleurrijkere wereld. Welke rol kan toegepaste muziek/audio hierin spelen, denk jij?
‘Geen media-uiting of ervaring zonder muziek… Geen verdere uitleg nodig!’

Immersive experiences voor meer welzijn is een van thema’s waar CreativeNL specifiek op inzet, waar Nederland dus ‘beter’ in zou moeten worden. Wat is jouw meest immersieve, gelukbrengende ervaring als het op muziek (en technologie) aankomt? En waar zou Nederland wat dat betreft op in moeten zetten?
‘Tot nu toe heb ik nog geen immersive ervaringen gehad die kunnen tippen aan echte live concerten en festivals. Daar zijn er genoeg van in Nederland! Uitdaging genoeg dus ;)’

Wat is je belangrijkste take-away van Groningen/deze dagen?
‘Er is het afgelopen jaar door heel veel partijen keihard gewerkt aan heel veel relevante onderwerpen zoals hierboven genoemd. Er zit heel veel energie en goede wil in de sector; laten we ons in gezamenlijkheid blijven inspannen om dit nog mooier te maken: harder, better, faster, stronger!’

Internationale samenwerking en kennisuitwisseling (voor vooruitgang) is een ander speerpunt van CreativeNL. Hoe ontwikkel jij je verder?
‘Door internationale onderzoekssamenwerkingen op te zoeken, die ik opdoe door mee te gaan met missies zoals ‘Game Changers’ met jullie en CLICKNL naar Business of Design Week Hongkong afgelopen najaar. Dat levert veel nieuwe kennis, inzichten en contacten op.’

Tenslotte, hoe kijk je naar de toekomst? Ben je hoopvol of somber gesteld? (En waarom?)
‘Altijd hoopvol! De muziekindustrie/-sector wordt gekenmerkt door een hele grote bak creativiteit, innovativiteit en slim ondernemerschap. Anders gezegd: goede ideeën (creativiteit), implementatie of creatie van die ideeën (innovativiteit) en daar ook nog op een slimme manier geld mee weten te verdienen (ondernemerschap).
Er lopen kortom ontzettend veel mensen rond met de wil om te veranderen. Met deze combinatie weet ik zeker dat de industrie een manier zal vinden om de huidige uitdagingen in positieve zin het hoofd te bieden (uitdagingen zoals: hoe gaan we om met nieuwe technologie, hoe zorgen we voor een meer inclusieve industrie, hoe zorgen we dat iedereen mentaal gezond blijft, hoe zorgen we voor eerlijke verdeling van de inkomsten en hoe zorgen we voor minder klimaatimpact?).'