
Overheid waarschuwt voor gevaren vapen
Vapen is niet alleen giftig, het verstoort ook de ontwikkeling van de hersenen en is snel verslavend. Toch geeft bijna één op de drie jongeren van 12 tot en met 16 jaar die vapen, aan dat ze dat dagelijks doen. Daarom start het ministerie een nieuwe landelijke voorlichtingscampagne om ouders te wijzen op de schadelijkheid van vapen, het gesprek met hun kinderen aan te gaan en samen ‘nee’ te zeggen tegen vapen.
De campagne 'Nee tegen vapen' is onderdeel van het Actieplan tegen vapen van staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport). Hij stelt dat vapes soms wel 400 keer de hoeveelheid nicotine van een sigaret bevatten: "Nicotine is na heroïne en crack de meest verslavende drug die er bestaat. Dus ook één keertje vapen is heel risicovol. Daarom is het superbelangrijk dat ouders er op tijd thuis over praten met hun kinderen en samen nee zeggen tegen vapen." Karremans benadrukt dat we alles op alles moeten zetten om te voorkomen dat kinderen in het ziekenhuis belanden met levensbedreigende longontstekingen, klaplongen of longbloedingen.
Onderzoek naar vapegedrag
Dat vapen verslavend is, wordt bevestigd in een onderzoek van Motivaction in opdracht van VWS. Een kwart van de 12- tot en met 16 jarigen geeft toe wel eens gevapet te hebben. Van de 12-jarigen is dat bijna één op de tien (7%).
"Vapes hebben bij veel ouders onterecht het imago dat ze minder schadelijk zijn dan sigaretten"
Van de vapende 12- tot en met 16-jarigen geeft 38 procent aan verslaafd te zijn aan vapen. Verder blijkt uit het onderzoek dat 1 op de 7 jongeren (14%) aangeeft dat zij het moeilijk vinden om nee te zeggen als hen een vape wordt aangeboden. Ook voelt 1 op de 6 jongeren (16%) zich onder druk gezet om te vapen.
Prof. dr. Arnt Schellekens, Nationaal Rapporteur Verslavingen en hoogleraar verslaving en psychiatrie aan het Radboudumc, geeft een verklaring voor de sterke vapedrang bij jongeren: "Zij reageren sterker op beloning dan volwassenen, waardoor zij minder weerbaar zijn tegen de verleiding en vervolgens sneller en heftiger verslaafd raken."
Visualisatie in Minecraft
Het ministerie heeft de circa 20.000 (één op de tien) twaalfjarige kinderen die ooit hebben gevapet, visueel weergegeven op het Malieveld in Den Haag (zie afbeelding onder) om de omvang van het probleem te laten zien.
Visualisatie in Geocraft/Minecraft van circa 20.000 Nederlandse kinderen op het Malieveld - het aantal twaalfjarigen dat al eens heeft gevapet
Onterecht imago
Op de website neetegenvapen.nl kunnen ouders terecht voor tips om met hun kinderen over vapen te praten. Staatssecretaris Karremans: "Vapes hebben bij veel ouders onterecht het imago dat ze minder schadelijk zijn dan sigaretten. Dat moeten we samen zo snel mogelijk uit de wereld helpen. Uit onderzoek weten we dat je als ouder een cruciale rol kunt spelen in het voorkomen dat je kind begint met vapen. Je hebt echt meer invloed dan je misschien denkt."
Het bredere actieplan van staatssecretaris Karremans richt zich op drie sporen: het tegengaan van illegale handel, het voorkomen dat jongeren beginnen met vapen, en het stimuleren van stoppen met vapen en het ondersteunen van vapers. Het actieplan bevat onder meer extra bevoegdheden en extra geld voor de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit om de groeiende illegale handel tegen te gaan.