AI adoptie op werk blijft extreem achter in Nederland

Nederland loopt opvallend achter in de adoptie van kunstmatige intelligentie op de werkvloer, blijkt uit nieuw onderzoek van consultancy bureau &samhoud. Waar in Europa 75% van de hoogopgeleide professionals AI-tools zoals ChatGPT gebruikt, blijft dit percentage in Nederland steken op slechts 42%. Bovendien gebruikt slechts 8% van hen AI dagelijks, wat de vraag oproept: mist Nederland de boot in deze technologische revolutie?

Het onderzoek onder 1000 hoogopgeleide proefessionals, laat een interessante paradox zien: hoewel de potentie van AI wordt erkend, stuit de technologie op verschillende belemmeringen bij daadwerkelijke adoptie binnen organisaties. Een onduidelijke strategie (of beleid) rondom AI-gebruik blijkt een grote remmende factor, vooral in sectoren zoals de zorg en het onderwijs, waar respectievelijk 79% en 61% van de werknemers nog nooit AI heeft ingezet. In tegenstelling hiermee omarmen sectoren zoals informatie en zakelijke dienstverlening AI veel sneller.

De sleutel tot succes

“De sleutel tot succesvolle AI-adoptie ligt in duidelijke communicatie en een gepersonaliseerde aanpak die inspeelt op de verschillende drijfveren van medewerkers,” zegt Remy Middelhoff, Lead Partner bij &samhoud en specialist in AI-strategieën. “Ons onderzoek laat zien dat AI binnen organisaties pas echt tot zijn recht komt als je kijkt naar de grondoorzaken waarom medewerkers deze technologie wel of niet inzetten.”

Vijf Persona’s

&samhoud ziet in dit onderzoek vijf persona’s naar voren komen, elk met unieke behoeften en drijfveren rondom AI. Ze variëren in ervaring en houding ten opzichte van AI: de Bedachtzame Beginner (20% van de Nederlanders) die bezorgd is over de nadelen van AI, de Voorzichtige Verkenner (12%) heeft enige ervaring en ziet zowel voor- als nadelen, de Nieuwsgierige Nieuwkomer (18%) heeft weinig ervaring maar wel interesse zonder directe meerwaarde te zien, de Enthousiaste Expert (22%) is ervaren en ziet volop kansen en de Positieve Pionier (26%) die klaar is om aan de slag te gaan.

Barrières en kansen

Ondanks dat 55% van de respondenten privacy als een belemmering noemt, blijkt dit niet de daadwerkelijke barrière voor AI-adoptie. Hoewel het beeld van privacy-zorgen AI-gebruik in de weg lijkt te staan, tonen de resultaten aan dat verwachte voordelen en sociale invloed de belangrijkste drijfveren zijn voor AI-acceptatie. Interessant is dat het sentiment tegenover AI positiever wordt naarmate mensen ervaring opdoen.?

Onbekend maakt onbemind?

Middelhoff: “Nederlanders associëren AI met diverse emoties zoals nieuwsgierigheid, onzekerheid, uitdaging en enthousiasme. Kijken we verder dan zien we drie duidelijke groepen: mensen met voornamelijk positieve emoties (43%), mensen met negatieve emoties (22%) en mensen met gemengde emoties (29%). Wat opvalt, is dat de houding tegenover AI positiever wordt naarmate mensen meer ervaring opdoen met de technologie. Vooral na de eerste kennismaking met AI zien we een aanzienlijke toename van 19% in positieve emoties, wat het belang benadrukt van een kennismaking met AI.''

Om een doorbraak te forceren, benadrukt &samhoud het belang van tastbare succesverhalen, maatwerk-training en AI-ambassadeurs binnen organisaties. “Mensen zijn eerder bereid om AI te omarmen als ze zien dat het de kwaliteit van hun werk verbetert en hun collega’s het ook gebruiken.”