Appen met Emma Branderhorst, regisseur van 'Iedereen Behalve'

Regisseur Emma Branderhorst wist met haar scenario in de videoclip van 'Stukje van Mij' de juiste snaar te raken. Het is dan ook geen verrassing dat KPN haar opnieuw vroeg voor het vervolg 'Iedereen Behalve' over online buitensluiten. We appen met Emma over het creatieproces achter de nieuwe film, kattenkwaad op de set en ontroerde acteurs.

Op de foto: Emma op de set van 'Iedereen Behalve'.

Mensen kunnen jou kennen als regisseur van films en commercials met een maatschappelijke laag. Hoe zou jij je signatuur omschrijven en hoe zien we die terug in ‘Iedereen Behalve’?
Ja, dat klopt. Het is niet perse mijn bedoeling om altijd verhalen te vertellen vanuit een maatschappelijk probleem, maar ik maak graag films die dichtbij de hoofdpersonages komen. Mijn werk vertrekt altijd vanuit menselijkheid en erkenning en daar binnen zoek ik naar verhalen die ons iets laten voelen over de wereld of tijd waarin we leven. Het perspectief is altijd intiem en persoonlijk.
Bij Iedereen Behalve zie je dat terug doordat we een situatie neerzetten die mensen kennen: het gevoel van buitengesloten worden. Na veel research te hebben gedaan is er uiteindelijk dit verhaal uitgekozen. Ik heb gekozen voor een verhaal dat heel klein blijft en dichtbij het hoofdpersonage, omdat ik geloof dat de kracht in subtiliteit zit.

Zo’n scenario gaat dus niet over één nacht ijs. Hoe lang weet je al dat je ook het vervolg op Stukje van Mij mag maken en waar begin je dan?
Ik heb ongeveer een jaar aan deze film gewerkt. Na het succes van vorig jaar voelde ik best wat druk om iets te maken dat verwant was, maar absoluut niet hetzelfde. Het moest echt een eigen ‘broertje’ worden, in de lijn van Beter Internet voor KPN. Net als bij elke commercial begon het ook dit jaar weer met een pitch. Al in september vorig jaar zijn we gestart met research en schrijven. Een project als dit vraagt veel tijd om de juiste toon te vinden en het goed te ontwikkelen. Dat betekende eindeloos brainstormen en heel wat scriptversies… haha.

Wat was, naast het andere thema dan, het grootste verschil tussen het creatieproces van de clips?
In het voortraject hebben we dit keer echt geschreven als een korte film, met dialoog die heel erg belangrijk is en veel meer aandacht voor karakteropbouw. Daardoor voelde het creatieproces veel meer als het maken van een fictiefilm.
Ook de manier waarop we met muziek zijn omgegaan is anders. De track komt pas later in en door de compositie en het langere begin zonder muziek wilden we het verhaal echt laten starten als een film. Waar de beelden vorig jaar veel directer op de muziek waren gelegd, is de track van S10 dit keer meer een onderdeel van het geheel geworden, in plaats van de rode draad van begin tot eind. Dat gaf de film een eigen ritme en gelaagdheid, waarin muziek en beeld elkaar echt aanvullen en samen bewegen.

"Waar de beelden vorig jaar veel directer op de muziek waren gelegd, is de track van S10 dit keer meer een onderdeel van het geheel geworden"

Aan het begin van de clip zien we de hoofdpersoon uit het raam plassen, als startschot van zijn buitensluiting. Waarom heb je voor dit enigszins opvallende narratief gekozen?
Haha, vroeger tufte ik zelf ook weleens uit het raam met mijn vriendinnen, in de hoop iemand te raken. Gewoon kattenkwaad, zonder enig idee van de mogelijke gevolgen. Tegenwoordig wordt alles gefilmd met telefoons, en dat gevoel dat iets onschuldigs ineens kan escaleren zonder dat je het doorhebt, vond ik interessant om mee te spelen. Het is echt iets van deze generatie, waar ik me vroeger nooit zorgen over hoefde te maken. Tegelijkertijd is het ook typisch jongensgedrag, een soort stoer kattenkwaad dat grappig is om naar te kijken en waar jongeren zich heel goed in kunnen herkennen. Verhalenden wise wilde ik iets inzetten waarbij ons hoofdpersonage een grens over gaat van zichzelf, om mee te gaan in groepsgedrag.

Daarnaast valt het me op hoe de rol van omstanders is afgebeeld. Eerst zien we de negatieve gevolgen van online buitensluiting en daarna de positieve gevolgen van het niet doen. Iets soortgelijks zagen we ook bij Stukje van Mij. Waarom werkt deze ‘switch’ zo effectief bij het aankaarten van probleemgedrag?
Het is denk ik belangrijk met zo’n campagne dat je niet alleen laat zien wat we al weten over buitensluiten en het isolement waar je in komt. Met deze film wilden we ook de dynamiek van de groep laten zien, de omstanders staan er vaak bij maar grijpen nooit in. Daarom begin ik de film ook met de vrienden, om te laten zien dat ze een groep zijn. Ik hoop echt dat jongeren de film zien en zich ook herkennen in een van de omstanders, om de jongeren de kracht te geven om er misschien wel wat aan te doen. De jongen die ingrijpt is ook een van de stillere jongens, maar grijpt in voor zijn vriend.

De campagne en clip staan nu een paar uur live. Wat is de mooiste reactie die je hebt ontvangen?
We hebben de film aan de hoofdpersonages laten zien in de sound studio en de stilte na het vertonen van de film was het mooiste compliment, ze waren echt onder de indruk en herkenden zichzelf niet terug. Dat zij het mooi vonden betekent heel veel voor me.
Als creatieve partners delen wij de film maandag aangezien we eerst graag alle aandacht voor het onderwerp willen, dus andere persoonlijke reacties moeten nog even wachten. Ben zo benieuwd wat de film gaat doen nu hij de wereld in gaat!

Heel veel dank voor tijd en antwoorden Emma! En veel plezier nog in Frankrijk
Dankjewel!! En voor de leuke vragen :)

Bekijk hier het eindresultaat: