Appen met 'hartenbreker' Wouter Lemm van Greenpeace

Valentijnsdag: de dag waarop mensen elkaar de liefde verklaren, maar ook het perfecte moment om een relatie af te kappen. Greenpeace brak vandaag spreekwoordelijk het hart tussen Nederland en KLM, omdat de luchtvaartmaatschappij weigert te krimpen. We appen met Wouter Lemm, campagneleider bij de milieuorganisatie, over de actie bij het hoofdkantoor van KLM.

Kom je net zelf ook van de protestactie?
Ja zeker. Ik heb zojuist van 08.00-09.30 uur flyers uitgedeeld bij de hoofdingang van KLM. Op deze flyers legden we uit wie Greenpeace is en waarom KLM op ramkoers ligt met het klimaat. Er waren een aantal auto's die de ramen dichthielden, maar ook een groot aantal mensen nam ze graag in ontvangst.

Wisselvallend publiek dus. Hoe reageerden de medewerkers die wél hun raampje opendeden?
Best sympathiek. Ze zeiden bijvoorbeeld dat ze ons doel delen en ook vinden dat KLM nog te veel vervuilt en te weinig doet. Ik ken toevallig een paar mensen die daar werken en die gaven na afloop ook aan dat ze onze actie leuk en ludiek vonden en dat er bij de koffieautomaat veel over is gesproken. Dat was precies ons doel, dus daar zijn we heel erg blij mee.

Waarom is KLM volgens jullie zo ‘toxic’?
We bevinden ons in een klimaatcrisis die vraagt om radicale verandering. Er zijn hittegolven, overstromingen en de zeespiegel stijgt. De uitstoot van broeikasgassen moet daarom omlaag, en de luchtvaartsector staat voor een enorme uitdaging.
KLM profileert zich als duurzaam, maar blijft ondertussen een van de grootste vervuilers van Nederland. Ze blijven groeien, lobbyen tegen streng klimaatbeleid en misleiden het publiek met greenwashing. Onze campagne speelt daarop in: als een relatie zo slecht voor je is en niet verandert, dan moet je er een punt achter zetten. Daarom zeggen we: KLM, je bent toxic en we maken het uit.

Giftige relaties kunnen niet snel genoeg uitgemaakt worden. Wat moet KLM doen om het níét uit te maken?
KLM moet stoppen met greenwashing en echt verantwoordelijkheid nemen. Dat betekent:
1. Stoppen met omvliegen: schrap onnodige vluchten en kies voor duurzame alternatieven.
2. Stoppen met het belonen van (veel)vliegen.
3. Verminderen van vervuiling door het aantal middellange- en langeafstandsvluchten te krimpen. Dit is onvermijdelijk als we de klimaatcrisis serieus nemen.
4. Stoppen met het vertellen van groene sprookjes en eerlijk zijn.
Als je hier meer over wilt lezen, kun je hier nog kijken.

Duidelijker wordt het niet.
Het is inderdaad ook niet heel ingewikkeld. We houden het graag simpel :)

Nog even over die ‘groene sprookjes’. Wat is het beste voorbeeld van KLM-greenwashing?
Oef, dat is een leuke vraag. De keuze is reuze. Wist je namelijk dat KLM dankzij een zaak van Fossielvrij door de rechter op de vingers is getikt vanwege hun misleidende claims? 
Het duidelijkste voorbeeld dat je nu ziet, is KLM’s belofte dat je “duurzaam kunt vliegen” met alternatieve brandstoffen zoals SAF. Dat klinkt mooi, maar is een groen sprookje:
Allereerst is de huidige hoeveelheid alternatieve brandstoffen nog verwaarloosbaar. Gemiddeld gebruiken ze 1% per vlucht. Voor de toekomst zijn middelen hiervoor schaars en kunnen ze nooit de massale vraag naar kerosine vervangen. Bovendien concurreren ze met voedselproductie, natuur en ruimte.
KLM geeft mensen zo het gevoel dat ze zonder schuldgevoel kunnen blijven vliegen, terwijl de uitstoot gewoon doorgaat. Dat is een van de redenen waarom we deze campagne zijn gestart.

Ze weten het maar weer mooi te verkopen haha.
Zo is het met alle maatregelen tot nu toe. Voor vlootvernieuwing geldt dat vliegtuigen slechts een paar procent zuiniger zijn, maar wel nog 20-30 jaar blijven vliegen. Zolang KLM blijft groeien, neemt de totale uitstoot niet af. Vlootvernieuwing zonder een plan voor minder vluchten is gewoon old-school greenwashing.

Zijn er luchtvaartmaatschappijen die wél het goede groene voorbeeld geven?
Nee, op dit moment is er geen luchtvaartmaatschappij die echt in lijn is met het Klimaatakkoord van Parijs. De wetenschap is daarin heel duidelijk. De luchtvaart is heel moeilijk uitstootvrij te krijgen. Tot die oplossingen zijn uitgevonden of opgeschaald, moeten we minder gaan vliegen. Echte koplopers zouden een krimpplan maken – maar die zijn er nog niet. Het is echt belangrijk dat KLM en de rest van de sector krimp niet gaat zien als een nederlaag, maar als een kans om te overleven.

Nog een lange weg te gaan dus voordat het probleem is opgelost.
Ik hoop van niet, want die tijd hebben we helaas niet :)

Hebben jullie daarom nog andere acties tegen luchtvaartvervuiling op de agenda staan?
Wanneer KLM weigert om mee te strijden tegen klimaatverandering, niet stopt met korte vluchten en geen krimpplan heeft, zullen we moeten terugkomen. Wij zullen daarbij alle mogelijke middelen binnen onze democratie inzetten om dat voor elkaar te krijgen. De aarde, ons mooie kikkerlandje en de toekomst van mijn/onze kinderen zijn daarvoor te belangrijk.

Weten jullie ook al wat jullie precies gaan doen?
We gaan eerst kijken hoe KLM reageert. We proberen al een tijdje met CEO Marjan Rintel in gesprek te komen, maar ze is tot op heden niet op onze uitnodigingen ingegaan. Mocht dit zo blijven, dan gaan we kijken welke vervolgstappen we nemen.

Ben benieuwd. Wouter, bedankt voor je tijd en antwoorden!
Thanks, jij ook voor je leuke vragen. We houden contact!