DDMA: transparantie over online privacy cruciaal voor consumenten
Nederlandse consumenten zijn zich steeds meer bewust van hun online privacy, maar ervaren nog altijd weinig controle over hoe hun gegevens worden gedeeld. Dat blijkt uit de DDMA Privacy Monitor 2025. Transparante en duidelijke informatievoorziening blijkt cruciaal om vertrouwen op te bouwen en consumenten eerder te laten instemmen met het delen van hun data. Voor organisaties is dit niet alleen een kwestie van verantwoordelijkheid, maar ook een strategische kans.
Uit groepsgesprekken blijkt dat consumenten nog steeds negatieve gevoelens hebben over online privacy en dataverzameling. Veel mensen voelen zich machteloos: ze denken dat ze geen echte keuze hebben en accepteren daarom gelaten dat hun gegevens worden gebruikt. Hoewel consumenten iets beter geïnformeerd lijken dan voorheen, blijven onduidelijke cookiebanners, lange privacyverklaringen en een gebrek aan diepgaand begrip belangrijke struikelblokken.
Een consument uit het onderzoek verwoordde dit als volgt: "Het maakt mij niet zo veel uit hoe ze het communiceren. Ik heb het idee dat het toch wel moet gebeuren. Ik heb er nog nooit iets negatiefs over ervaren."
Transparantie is essentieel
Net als in 2023 geven consumenten aan dat ze willen dat organisaties open en eerlijk zijn over dataverzameling. Consumenten zien dit dan ook het liefst terug in cookiebanners en privacyverklaringen, door middel van duidelijke, beknopte en begrijpelijke informatie over welke data wordt verzameld, hoe deze wordt gebruikt, wat het voordeel is van het accepteren voor consumenten en het mogelijke nadeel van weigeren.
Daarnaast moeten keuzes gelijkwaardig en direct zichtbaar zijn. In de groepsgesprekken werd dit onderstreept door een consument die een cookiebanner van Vereniging Eigen Huis beoordeelde:
"Het is belangrijk hoe een bedrijf het weergeeft. Als een bedrijf heel helder is, is dat fijn. Je wilt niet alles lezen want je bent ergens mee bezig. Als ik de keuze goed kan maken, doe ik het ook."
Transparante informatievoorziening loont
Door op een begrijpelijke manier te communiceren over online privacy, afgestemd op het kennisniveau van de doelgroep, kunnen bedrijven bijdragen aan een positievere houding tegenover datadeling. Dit helpt niet alleen om verantwoordelijkheid te nemen, maar biedt ook kansen: transparantie vergroot het vertrouwen van klanten en versterkt de klantrelatie.
Dit geldt ook bij het gebruik van consumentendata voor AI binnen organisaties. Het onderzoek laat zien dat bij de gemiddelde consument kennis ontbreekt over AI, de impact ervan op hun online privacy en mogelijke risico’s. Om de acceptatie van AI verder te bevorderen, ligt er een belangrijke taak voor organisaties om vertrouwen en bewustwording te creëren onder consumenten. Dit kan door transparant te zijn over hoe AI wordt toegepast, welke gegevens worden verzameld en welke risico’s en voordelen voor consumenten dit met zich meebrengt.
"Ik haal er meer antwoorden uit dan dat zij gegevens van mij ontvangen", vertelt een consument uit het kwalitatief onderzoek over AI.
Consumenten willen niet alleen duidelijke informatie, maar ook meer standaardisatie in cookiebanners en privacyverklaringen. Daarnaast zien zij een keurmerk voor online privacy als een mogelijke oplossing om betrouwbaarheid te vergroten. Hiermee leggen zij de verantwoordelijkheid deels bij toezichthouders, brancheorganisaties en bedrijven. Voor de marketingsector biedt dit kansen: door te voldoen aan deze wensen werkt de sector aan een betrouwbaarder imago.
