BLCKBRD Speaks (deel 17): de maximale invloed van minimalisme
17-05-2019 (11:00) - Audio
Het wordt door sommigen beschouwd als de meest belangrijke muzikale stroming van de 20e eeuw: het minimalisme dat in de jaren ’60 ontstond in Amerika. Nog steeds zijn de ideeën van het minimalisme te horen in de hedendaagse muziek. Ook blijft het zeer geliefd bij reclame- en filmmakers. De stroming is, bijna 60 jaar na de eerste minimalistische compositie, nog steeds enorm relevant.
De wortels van minimal music liggen in New York en San Francisco. De componisten Steve Reich, Philip Glass, Terry Riley en La Monte Young worden beschouwd als de grondleggers van deze stroming, al werden zij zelf sterk beïnvloed door componisten als Moondog (ook bekend als ‘The Viking of 6th Avenue’), Dennis Johnson en John Cage. Ook jazzmuziek was een belangrijke inspiratiebron. Terry Rileys ‘In C’ werd in 1964 voor het eerst uitgevoerd en wordt gezien als allereerste minimalistische compositie. Enkele jaren later brachten Steve Reich en Philip Glass hun eerste grote werken uit. Wie de term ‘minimalism’ heeft gemunt, is niet helemaal duidelijk: zowel Michael Nyman als Tom Johnson (beide componisten) claimen de term als eerste gebruikt te hebben.
De grote wijzer van een klok
Veel mensen zullen minimal music associëren met de klassiek klinkende pianostukken of orkestrale composities van Philip Glass of Ludovico Einaudi, of met de Nederlandse Canto Ostinato. Minimal music is echter een stuk breder, complexer en experimenteler dan dat. Minimalisme draait om de essentie van muziek, een essentie die niet alleen via instrumenten gevonden kan worden, maar ook via geluidssamples, door bijvoorbeeld een opname van een straatpredikant te loopen. De composities ontwikkelen zich geleidelijk, vaak vanuit een simpele melodie, met steeds zeer kleine toevoegingen of aanpassingen. In een essay uit 1968 beschreef Steve Reich het als het bekijken van de grote wijzer van een klok: je ziet de bewegingen pas als je al een tijdje hebt gekeken. Het resultaat wordt vaak als hypnotiserend ervaren.
Grote inspiratiebron
De invloed van minimalisme is gigantisch: in rockmuziek zijn elementen van minimalisme gebruikt door bijvoorbeeld David Bowie, The Who en Radiohead. Ook Brian Eno, Kraftwerk en Giorgio Moroder, pioniers van elektronische muziek, werden sterk beïnvloed door minimal music. Begin jaren ’90 werden minimalistische invloeden ook hoorbaar in minimal techno, dankzij producers als Richie Hawtin en Ricardo Villalobos. Via deze (en andere) artiesten heeft minimalisme uiteindelijk een stempel gedrukt op onder andere moderne pop, rock, hip-hop en dancemuziek. Ook is minimalistische muziek een belangrijk onderdeel van Spotify-afspeellijsten als Peaceful Piano en Deep Focus, afspeellijsten die door Spotify worden gepresenteerd als muziek die goed is voor de concentratie. Deze playlists hebben samen meer dan 8 miljoen luisteraars. Dankzij Spotify werd Nederlandse pianist Joep Beving met zijn minimale composities een van de meest beluisterde pianisten ter wereld.
Conclusie
Of minimalistische muziek werkelijk tot haar recht komt als studiemuziek, is nog een punt van discussie. Gaan de kleine, subtiele details niet verloren als de muziek op de achtergrond wordt geplaatst. Wat wel duidelijk is, is dat minimalisme zich steeds weer op nieuwe manieren laat gelden in de muziekwereld.
Welkom op de website van Fonk magazine. Je maakt gebruik van een incognito venster. Wil je ongestoord toegang krijgen tot het laatste nieuws? Wissel dan snel van venster en krijg je eerste 3 artikelen van ons cadeau!
Welkom op de website van Fonk magazine. Hier blijf je op een inspirerende manier up to date over wat er in de Nederlandse creatieve marcomwereld speelt. Je krijgt 3 artikelen van ons cadeau.
Wil je direct onbeperkte toegang tot al onze content?
Welkom op de website van Fonk magazine.
Je krijgt 3 artikelen van ons cadeau. Je hebt nu nog {#articles#} artikelen tot je beschikking.
Wil je onbeperkte toegang tot al onze content?
