Norstat: 7 op de 10 Nederlanders ziet verschil tussen AI en echt niet

Norstat: 7 op de 10 Nederlanders ziet verschil tussen AI en echt niet

17-11-2025 (10:12) - Tech

Ruim zeven op de tien Nederlanders vindt het moeilijk om AI-afbeeldingen van echte foto’s te onderscheiden. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van onderzoeksbureau Norstat. "We moeten ons voorbereiden op een tijdperk waarin echt en nep steeds moeilijker te scheiden zijn."

Hetzelfde onderzoek concludeert verder dat 59% van de jongeren (18-29 jaar), de generatie die bekendstaat als digitaal vaardig, AI-afbeeldingen lastig van echte foto’s kan onderscheiden. Slechts 16% vindt dit makkelijk.

"Deze generatie groeide op met sociale media en technologie, dus de verwachting is dat zij digitaal vaardig genoeg zijn om echt van nep te onderscheiden", vertelt Kjell Massen, commercieel directeur bij Norstat. "Maar ook zij worden misleid door AI. Dat is zorgwekkend, want jongeren laten zich over het algemeen makkelijk beïnvloeden door online content. Nepadvertenties en deepfakes zorgen voor desinformatie en manipulatie, en AI-content wordt helaas steeds vaker ingezet met minder goede bedoelingen."

Hond lijkt echt

Tijdens het onderzoek kregen deelnemers acht afbeeldingen te zien: vier echte foto’s en vier AI-gegenereerde beelden. De resultaten laten zien dat zowel AI-afbeeldingen als echte foto’s vaak verkeerd worden ingeschat. "AI-foto’s worden regelmatig als echt gezien, en andersom. Mensen kijken inmiddels sceptisch naar beelden, waardoor echte foto’s soms onterecht als AI bestempeld worden", legt de directeur uit.

Zo denkt 81% van de respondenten dat onderstaande AI-afbeelding een echte foto is:

Massen legt het hoge percentage uit: "AI-modellen worden getraind op enorme datasets, waardoor AI-beelden precies aansluiten bij wat mensen verwachten. Echte foto’s bevatten vaak imperfecties, zoals slechte belichting of rare schaduwen. Juist die imperfecties maken iets echt."

Wees altijd eerlijk

De bevindingen zijn ook relevant voor merken en marketeers, benadrukt Massen. "AI biedt creatieve kansen, maar kan ook verwarring veroorzaken. Wees daarom als merk transparant over AI-gebruik in advertenties of campagnes. Eerlijkheid vergroot het vertrouwen in je merk. Als mensen denken dat ze misleid worden met AI-content, is dit funest voor je imago."

Twee op de drie Nederlanders verwacht dat het over vijf jaar "heel moeilijk" is om echt van nep te onderscheiden. "Dit in combinatie met het feit dat meer dan de helft van de jongeren AI-content lastig herkent, laat zien dat we moeten investeren in mediawijsheid, digitale vaardigheden en transparantie over AI-gebruik. We moeten ons voorbereiden op een tijdperk waarin echt en nep steeds moeilijker te scheiden zijn", concludeert Massen.