"Merken zonder maatschappelijke positie riskeren boycot"

10-06-2025 (13:14) - Economisch

Een op elke vijf Nederlandse consumenten (20%) boycot om politieke redenen producten of diensten van Amerikaanse bedrijven en merken. Dat blijkt uit recent landelijk onderzoek door Improof Research in opdracht van communicatieadviesbureau Value@Stake. De onderzoekers waarschuwen merken die geen kleur bekennen voor boycotten. 

Amerikaanse producten en diensten die regelmatig werden genoemd zijn: Amazon, McDonalds, KFC, Burger King, Starbucks, Coca Cola, Fanta, Amerikaanse spijkerbroeken, Tesla, Nike, iPhone, Apple, Meta (Facebook, Whatsapp, Instagram), X en streamingdiensten.

Uit de analyse van de antwoorden blijkt leeftijd een belangrijke moderator: vooral consumenten tussen de 16 en 29 jaar zijn sterk gemotiveerd. Meer dan een kwart van hen (27%) zegt op dit moment al actief bedrijven en merken te boycotten, met nog eens 18% die aangeeft dit serieus te overwegen.

Onder dertigers is de boycotbereidheid het laagst (ca 10%), vermoedelijk door hun levensfase waarin gezins- en carrièreverantwoordelijkheden prioriteit krijgen. Maar vanaf 40 jaar (15%) loopt de boycotbereidheid weer snel op. Ouderen vanaf zestig jaar zijn met 23% na de jongeren het meest activistisch in hun koopgedrag.

Hoge eisen

Het onderzoek laat zien dat veel Nederlandse consumenten hoge morele eisen stellen. Een meerderheid (55%) wil dat bedrijven en merken zich expliciet uitspreken tegen controversieel overheidsbeleid of daar ten minste publiekelijk afstand van nemen.

Geen standpunt innemen in omstreden politieke kwesties zien zij als stilzwijgende instemming. Voor 27% maakt het niet uit of bedrijven kleur bekennen of niet. Slechts 17% ziet het liefst politieke neutraliteit.

Druk zal toenemen

De onderzoekers verwachten dat de maatschappelijke druk op bedrijven om bij controversiële politieke issues een duidelijke positie in te nemen verder zal toenemen. Want consumenten die nu nog niet boycotten maar dat wel overwegen (17%) of hierover nog twijfelen (30%) geven aan dat ze meer informatie nodig hebben over welke producten uit Amerika komen en over goede alternatieven daarvoor.

Lessen voor bedrijven

"Nederlandse consumenten stemmen met hun portemonnee," aldus Peter Mulder van marktonderzoeksbureau Improof Research, verantwoordelijk voor de data-analyse. "Bedrijven en merken die geen heldere maatschappelijke positie kiezen, riskeren niet alleen imagoschade maar ook omzetverlies als zij worden getroffen door een kopersstaking."

Edwin van Wijk, managing partner van Value@Stake, vult aan: "Voor bedrijven die zich richten op de Nederlandse consument betekent dit dat de verantwoordelijken voor risk management, marketing en communicatie verder moeten kijken dan de traditionele kenmerken van de doelgroepen. Moreel- ethische normen en politiek-maatschappelijke betrokkenheid worden steeds belangrijkere factoren bij het vormgeven van een effectieve merk- en communicatiestrategie."


Bureaus

Media

Marketing