Nieuw schooljaar begint met positievere houding tegenover AI
Een nieuw schooljaar betekent niet alleen nieuwe boeken en klasgenoten, maar sinds dit jaar ook een andere houding tegenover AI. Steeds meer Nederlanders keuren het gebruik van AI in het onderwijs namelijk goed, zo blijkt uit de nieuwe AI-barometer van marktonderzoeksbureau MSI-ACI Europe. De verhoogde motivatie van leerlingen en verlaagde werkdruk van leraren zijn de belangrijkste argumenten.
Volgens een steeds groter deel van de bevolking neemt de positieve impact van het technologische hulpmiddel meer en meer toe. Zo zegt 29 procent dat scholen zo beter in staat zijn om in te spelen op individuele behoeftes van leerlingen, waar dit bij de eerste meting slechts 22 procent was. Nog eens 33 procent staat er neutraal tegenover.
Ook zien we AI in toenemende mate als middel om de motivatie te verhogen, doordat het interactieve en speelse leermethodes mogelijk maakt. Niet alleen de leerlingen, ook de leraren hebben er baat bij, zeggen respondenten. Volgens bijna een op de drie zal het de werkdruk verlagen.
Geen bedreiging meer
Dieter Möckelmann, expert innovatie binnen het onderwijs, is niet verrast door de uitkomsten. "Waar een jaar geleden nog vooral vragen leefden als 'mag dit wel?' of 'gaat AI mijn baan overnemen?', zie ik nu bij scholen en leraren steeds meer een nieuwsgierige houding. Een groeiende groep ervaart dat AI het onderwijs niet overneemt of bedreigt, maar juist kan versterken. Vooral leraren die met tools als ChatGPT of educatieve AI-assistenten werken, merken dat het tijd kan besparen, creatiever lesmateriaal mogelijk maakt, of inspiratie biedt voor differentiëren en gepersonaliseerd leren."
Het gevoel van urgentie groeit, vertelt Möckelmann: "AI komt het klaslokaal al binnen via de leerlingen zelf, die ChatGPT en andere tools gebruiken voor opdrachten of huiswerk. Docenten kunnen het zich niet meer permitteren om er niets van te weten — de werkelijkheid loopt anders te ver op het onderwijs vooruit. Die urgentie wordt versterkt door het structurele lerarentekort. Het onderwijs heeft het leerproces decennialang 1-op-1 afhankelijk gemaakt van de fysiek aanwezige leraar. Dat kan niet langer. Technologie – en dus ook AI – is geen luxe, maar noodzaak om het systeem anders in te richten: flexibeler, slimmer en duurzamer.”
Pielparadox
Hoewel kunstmatige intelligentie zowel leerlingen motiveert als docenten meer grip geeft, waarschuwt de deskundige voor wat hij ‘pielparadox’ noemt. "AI kan in potentie tijd besparen, maar je móét eerst investeren om het te leren gebruiken. En juist tijd om te verdiepen, te experimenteren, te falen en te groeien is iets wat veel onderwijsprofessionals structureel missen. Daardoor blijft de belofte van AI vaak op de plank liggen. Het is dus niet de technologie zelf die tegenhoudt — het is het ontbreken van ruimte om ermee te leren werken."
