HAK opent eerste Proefboerderij als katalysator voor duurzame, lokale teelt

HAK opent deze week de eerste Proefboerderij bij Straver Biologisch in Almkerk. Sneller naar innovatieve, duurzame teelt in Nederland, dat wil HAK bereiken met dit initiatief. Daarom gaat de groente- en peulvruchtenfabrikant op de Proefboerderij nauw samenwerken met de familie Straver om samen vooruitstrevende experimenten te kunnen doen in verduurzaming, robotisering en digitalisering.

Uniek is dat HAK intensief samenwerkt met de teler én de locatie openstelt voor andere telers en ketenpartners om samen te leren.

Straver Biologisch is de eerste teler die op deze nieuwe manier gaat samenwerken met HAK. De Proefboerderij moet een plek worden waar relevante ketenpartijen - zoals telers, verwerkers, supermarktorganisaties en beleidsmakers - kunnen langskomen om kennis te maken met de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van duurzame en innovatieve landbouw. Daarnaast wil HAK met dit concept ervaring opdoen met een nieuwe, intensievere manier van samenwerken met telers. Het is de bedoeling dat er in 2027 vijf HAK Proefboerderijen zijn in Nederland.

Dataverzameling centraal

Op de HAK Proefboerderij vinden experimenten plaats op het gebied van duurzame landbouw, robotisering en digitalisering. Dataverzameling staat daarbij centraal. Zo start HAK een proef met de Biodiversiteitsmonitor Akkerbouw in samenwerking met BO Akkerbouw. Het meten hiervan is cruciaal voor het beoordelen van de gezondheid van de bodem, de biodiversiteit en het nemen van de juiste teeltbeslissingen.

Ook gaat er een pilot van start met de Landbanking Group, een organisatie die de staat van een perceel kan monitoren via onder meer satellietbeelden, AI-modellen en grondonderzoek. De Landbanking Group wil daarbij factoren meten als het ondergronds vastleggen van koolstof, vegetatiedichtheid, het vasthouden van water en de staat van de biodiversiteit. Het is de bedoeling om de lessen en data uit deze proeven te delen, zodat de kwaliteit van ecosystemen door de hele keten erop vooruitgaat.

Naast deze experimenten, gaat HAK op de Proefboerderij verder met onderzoek naar de lokale en biologische teelt van groente- en peulvruchtensoorten, zoals biologische velderwten, tuinbonen, boerenkool op stronk en rode kool. HAK test hiermee of gewassen die normaal alleen in specifieke regio’s worden geteeld ook in andere regio’s verbouwd kunnen worden, wat de ervaringen van de teler zijn en of de risico’s beter gespreid kunnen worden.

Niet alleen in opbrengst investeren

Bijzonder aan de HAK Proefboerderij is dat de groente- en peulvruchtenfabrikant op een compleet nieuwe manier gaat samenwerken met de teler. HAK investeert niet alleen in de opbrengst, maar ook in de oogstkosten, de proeven en de faciliteiten die Straver beschikbaar stelt om van de boerderij een open leerlocatie te maken. Op die manier is er veel meer ruimte voor het experiment en om de gezamenlijke lessen open te kunnen delen. HAK en Straver hopen dat deze nieuwe manier van samenwerken gaat leiden tot een versnelling van duurzame innovaties in de landbouw.

“Nauwe samenwerking in de keten is onmisbaar in de verdere verduurzaming van de Nederlandse landbouw. Duurzaam telen gaat namelijk pas werken op grote schaal"

Joachim Nieuwhoff, directeur Inkoop en Landbouw bij HAK, ziet deze nieuwe manier van werken als dé weg vooruit: “Nauwe samenwerking in de keten is onmisbaar in de verdere verduurzaming van de Nederlandse landbouw. Duurzaam telen gaat namelijk pas werken op grote schaal. Het beeld dat aan duurzaam telen kleeft - van de bioboer die alles met de hand doet - is al lange tijd achterhaald. Dé oplossing zit in het grootschalig inzetten van deze nieuwste technologieën en het verzamelen van zoveel mogelijk data om verder en sneller te kunnen optimaliseren.
Alleen zo kunnen we duurzame, biologische voeding toegankelijk en betaalbaar maken voor een grote groep consumenten. De nieuwe manier van samenwerken op de HAK Proefboerderij biedt ons de kans om écht samen te leren en vooruit te komen met de hele keten. We willen de stok steeds verder vooruit gooien. En blijven testen, leren en implementeren.”

Straver Biologisch staat bekend als vooruitstrevend. Ook de teler ziet veel voordelen van de samenwerking. Johannes Straver: “We kijken uit naar de nieuwe vorm van samenwerken met HAK. Op de Proefboerderij moet ruimte zijn om te experimenteren met als doel de teelten nog verder te verduurzamen. We hopen de kennis breed te kunnen delen met andere telers en binnen de rest van de keten.”

Samenwerken? Dan bij HAK aankloppen

Telers die interesse hebben in deze manier van samenwerking, mogen aankloppen bij Nieuwhoff: “Onze ambitie is om nog meer HAK Proefboerderijen te openen. Daarbij kijken we uiteraard goed naar de juiste match; de samenwerking moet bijdragen aan de doelstellingen van de teler en die van HAK. Ook verwelkomen we graag ketenpartijen om kennis uit te wisselen. We nodigen beleidsmakers, wetenschappers, de media, klanten en businesspartners dan ook van harte uit op de Proefboerderij, want alleen ga je sneller, maar samen komen we verder.”