Modeprotest in Kalverstraat: enorme berg afgedankte kleding vraagt aandacht voor verspilling

Op 20 december werd een deel van de Kalverstraat geblokkeerd door een indrukwekkende berg van 6.000 kilo aan afgedankte fast fashion, een schokkende visualisatie van de hoeveelheid kleding die Nederlanders elke 10 minuten weggooien.

Met deze actie lanceert de Dutch Sustainable Fashion Circle (DSFC) de campagne Fashion Statement Now. Het collectief van duurzame mode-activisten, onder wie Kiki Boreel en Sara Dubbeldam, roept modebedrijven op om openheid te geven over productievolumes en vraagt beleidsmakers om effectievere wetgeving. Transparantie is volgens DSFC de eerste stap om overproductie en de daarmee gepaard gaande overconsumptie aan te pakken.

Kiki Boreel, initiatiefnemer en woordvoerder van DSFC: “Door Fast Fashion slaat het hele modesysteem op hol, met collecties die elkaar steeds sneller opvolgen. Dit stimuleert niet alleen overproductie, maar creëert ook een steeds groter groeiende afvalberg van ‘verouderde’ trends. Deze berg kleding in dé fast fashion winkelstraat van Nederland symboliseert de fysieke en morele last van een industrie die draait op verspilling. Zolang merken blijven zwijgen over hun werkelijke productievolumes, blijft de ware omvang van dit probleem verborgen. Dat maken we met deze actie en campagne zichtbaar.”

Feiten & cijfers 

Ten opzichte van 15 jaar geleden kopen mensen wereldwijd 60% meer kleding, maar houden het maar half zo lang. (UNEP)
De gemiddelde Nederlander koopt 46 kledingstukken per jaar en gooit er 40 per jaar weg. (NOS)

In Nederland komt jaarlijks 900 miljoen kilo kleding per jaar op de markt. Dat is 2,5 miljoen kilo kleding per dag, 102.740 kilo per uur, 1.712 kilo per minuut en 29 kilo per seconde. (Onderzoek HvA)

Er wordt in Nederland 310 miljoen kilo kleding per jaar weggegooid. Dat is 849.315 kilo per dag, 35.388 kilo per uur, 590 kilo per minuut en 10 kilo per seconde. (EenVandaag)

Naar schatting wordt er wereldwijd tussen de 80-150 miljard kleding geproduceerd, daarvan wordt 10-45% niet verkocht en is dus overproductie. Dit komt neer op zo’n 28 miljard kledingstukken die jaarlijks op de afvalberg terechtkomen. (The Guardian)

De mode-industrie draagt bij aan 4-8% van de mondiale CO2-uitstoot. (UN (8%)

Oproep aan modebedrijven: transparantie over totale productievolumes

DSFC roept met de campagne Fashion Statement Now modebedrijven op hun totale productievolumes te publiceren, dus inclusief overproductie. Transparantie is volgens de DSFC de eerste stap naar verantwoordelijkheid in de mode-industrie. "Uiteindelijk is een structurele reductie van het totale productievolume noodzakelijk om de milieu-impact van de industrie terug te dringen. Als we weten hoeveel kleding er wordt geproduceerd, maken we tegelijkertijd inzichtelijk waar onnodig veel overproductie plaatsvindt. Zo kunnen we betere keuzes eisen van zowel bedrijven en beleidsmakers", aldus Boreel.

Gedwongen verantwoordelijkheid

De huidige uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) wetgeving dekt alleen op de markt gebrachte kleding en laat de onverkochte kleding geheel buiten beschouwing. Hierdoor blijft overproductie onzichtbaar. DSFC pleit daarom voor een aanscherping van de UPV die de volledige productievolumes omvat, waardoor modebedrijven worden gedwongen verantwoordelijkheid te nemen. Boreel: "Voor bedrijven is het voordeliger om in bulk te produceren en aan het einde van elk seizoen grote hoeveelheden kleding weg te gooien, dan om minder te produceren en het risico te lopen niet aan alle vraag te kunnen voldoen. Hierdoor blijft de mode-industrie gevangen in een vicieuze cirkel van verspilling en vervuiling."

Samen in actie

De campagne is niet alleen een oproep aan modebedrijven en beleidsmakers, maar ook aan consumenten. Bezoekers van de Kalverstraat werden uitgenodigd met de kledingberg op de foto te gaan en hun favoriete merken op te roepen tot transparantie door ze via social media te nomineren voor #fashionstatementnow. "We gaan ook in gesprek met consumenten over hun bijdrage aan die groeiende kledingberg. We willen mensen inspireren om bewuster te kiezen: koop met de intentie om te koesteren, niet om iets slechts een paar keer te dragen." aldus Boreel.

Via de website fashionstatementnow.org kunnen alle modeliefhebbers merken oproepen om productievolumes openbaar te maken. De eerste bedrijven hebben zich al bij de campagne aangesloten: 22 merken, waaronder Kuyichi, MUD Jeans en Ronald van der Kemp hebben hun productievolumes al openbaar gemaakt op Fashion Statement Now. Boreel: “We zijn blij dat deze merken leiderschap tonen en een fashion statement maken dat telt. Het is een mooi signaal naar de rest van de industrie, alleen door samen actie te ondernemen, kunnen we de mode-industrie transparanter maken.”

Na afloop van de actie in de Kalverstraat wordt de volledige kledingberg naar Milieuwerk gebracht om weer gesorteerd te worden. 

Fotocredit: Martina Nováková