Twee op de drie jongeren stelt medisch bezoek uit om kosten
Een op de drie Nederlanders heeft afgelopen half jaar een of meerdere medische bezoeken uitgesteld of overgeslagen om zo kosten te besparen. Onder jongeren (18-29 jaar) was dit zelfs bijna twee op de drie. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om (ongepland) bezoek aan huisarts of ziekenhuis. Ook op de aanschaf van medicijnen wordt beknibbeld, vooral door jongeren. Daarnaast zijn de tandarts en fysiotherapeut ‘populaire’ zorgverleners om geld op te besparen. Dat zijn enkele uitkomsten van de nieuwe Nationale Keuzestress Monitor.
Deze monitor is een maandelijks terugkerend, onafhankelijk onderzoek onder ruim 1000 Nederlanders van 18 jaar en ouder naar onze keuzes in financieel onzekere tijden, op initiatief van marktonderzoeksbureau MSI Consultants. In de drie eerdere edities lag de focus op A- merk- en huismerkboodschappen, het doneren aan goede doelen en onze keuzes voor de invulling van de zomervakantie.
Minder vlees en snacks
In dit vierde onderzoek staat het effect van de gestegen prijzen op onze levensstijl en gezondheid centraal. Door de toegenomen kosten blijkt menigeen het mes te hebben gezet in de sociale activiteiten en manieren om te ontspannen. De top-3 waarop werd bezuinigd, bestaat uit dineren buitenshuis, een dag of weekendje weg en het bezoek aan festivals en evenementen. Ook op voeding besparen veel Nederlanders. Minder vlees (23 procent) en minder tussendoortjes en snacks kopen (34 procent) worden het vaakst genoemd.
De toegenomen kosten voor ons levensonderhoud bezorgen veel Nederlanders hoofdbrekens. Met name de groep 18- tot 29-jarigen heeft hier last van. Zo veroorzaakt de persoonlijke financiële onzekerheid bij bijna de helft van deze jongeren stress en onzekerheid, terwijl dit gemiddeld genomen voor een op de drie Nederlanders geldt. Tevens slaapt een significant hoger percentage minder goed omdat men zich zorgen maakt en kunnen relatief veel meer jongeren zich er mentaal niet toe zetten om te sporten: 35 procent versus een gemiddelde van 23 procent.
Liever verwenproducten dan tandarts
Jongeren komen ook bovendrijven als het gaat om bezuinigen op de medische dienstverlening. Een beduidend groter deel dan gemiddeld (64 procent tegenover 36 procent) zegt afgelopen half jaar medische bezoeken te hebben uitgesteld of overgeslagen om op die manier kosten te besparen. Meest genoemde bezuinigingsopties zijn een bezoek aan mondhygiënist en huisarts (beiden 18 procent) en bezoek aan de tandarts voor een geplande ingreep (16 procent). Bij een plotseling probleem met de gezondheid geeft 14 procent aan niet naar de huisarts te zijn gegaan. Een kwart van de Nederlanders heeft minder of geen (zelfzorg)medicijnen aangeschaft, onder jongeren was dit ongeveer de helft.
Geconfronteerd met verschillende dilemma’s komt ook het risicodragend gedrag van jongeren rondom zorgkosten naar voren. Zo bespaart 37 procent liever op de tandarts dan op verwenproducten, zoals nootjes en chocola (gemiddeld is dit 20 procent), is 42 procent uit financieel oogpunt niet verzekerd voor de fysiotherapeut (gemiddeld is dit 25 procent) en bekent 36 procent minder snel naar de huisarts te gaan, uit angst doorverwezen te worden naar een specialist waarvoor de kosten niet gedekt worden (gemiddeld is dit 21 procent).
‘Meer prioriteit voor jeugdzorg’
Michel van Schaik, directeur gezondheidszorg bij de Rabobank en al jarenlang actief in de sector, schrikt van de cijfers. “Deze percentages zijn zorgwekkend. Uitstel van dit soort medische zorg kan later tot grotere gezondheidsproblemen leiden. De ironie is dat het besteedbaar inkomen mede zo onder druk staat door de almaar toenemende zorgkosten, inmiddels hebben we het over 100 miljard euro per jaar. Dat betekent dat een kwart van het bruto-inkomen van een modaal gezin opgaat aan zorgpremies. En dat percentage stijgt snel door de almaar toenemende zorgvraag. Dat kan zo niet doorgaan.”
Volgens de sectorspecialist, tevens voorzitter van de Commissie Gezondheidszorg van werkgeversorganisatie VNO-NCW, moet er een fundamenteel ander zorgsysteem komen. “Ons huidige systeem is vooral gericht op behandelen nadat mensen eerst ziek zijn geworden. Daar ben je voor verzekerd en zorgaanbieders worden betaald om te behandelen, te repareren. We zijn nu eigenlijk aan het dweilen met de kraan open.
De uitdaging is om de focus te verleggen naar preventie, voorzorg en vitaliteit.”
Van Schaik pleit ervoor veel meer prioriteit te geven aan de jeugdzorg, zeker als je het afzet tegen de kostbare ouderenzorg. “Als we jongeren kunnen ondersteunen om in een gezondere leefomgeving op te groeien en betere gezondheidsvaardigheden te ontwikkelen, voegt dat veel waarde toe aan de samenleving als geheel. Veel mensen weten niet wat gezond gedrag is en missen vaardigheden op gebied van voeding, bewegen, voorkomen van verslavingen en het omgaan met geld. Voor een vitale samenleving is preventie op de langere termijn belangrijker dan ‘reparatiezorg’. Veel ziekte is namelijk uiteindelijk het gevolg van gedrag en levensstijl.”
Over MSI Consultants
MSI Consultants is een marktonderzoeksbureau dat consumentengedrag in kaart brengt. Vanuit de missie ‘het stellen van de juiste vraag’ doet het onderzoek naar producten, trends en imago. Het bedrijf, dat gevestigd is op Schiphol, wordt geleid door Joëlle Hendriks en André de Heer.
