'Vrouwelijke factoren kunnen steden veiliger en socialer maken'
Stadsontwikkeling is een mannelijk domein waarbij de behoeften van vrouwen structureel over het hoofd worden gezien, dat concludeert Breda University of Applied Sciences. De onderzoeker pleit daarom voor meer vrouwelijke betrokkenheid bij het ontwerpen van infrastructuur.
Beeldcredit: YouTube-kanaal AT5
Het ontbreken van vrouwelijke betrokkenheid is niet alleen oneerlijk, maar ook gevaarlijk. Recent onderzoek toont aan dat jongens openbare ruimte rationeel en functioneel gebruiken, denk aan voetbalvelden, terwijl meiden eromheen 'hangen' op niet-ingerichte plekken. Die 'vrouwelijke factoren' ontbreken simpelweg in het ontwerp.
Na recente gevallen van geweld in de openbare ruimte tegen vrouwen staat dit onderwerp weer op de agenda. Maar we moeten oppassen voor een neerwaartse spiraal: als vrouwen zich onveilig voelen en de straat mijden, wordt die onveiligheid alleen maar groter. De oplossing ligt niet bij vrouwen zelf, maar bij het anders inrichten van steden: leuker, socialer, verkeersveiliger én sociaal veiliger.
Weinig betrokkenheid
Gemeenten zijn steeds meer bezig met vergroening en het terugdringen van door de auto gedomineerde ruimtes. Maar vrouwen, vooral jonge vrouwen en meisjes, worden veel te weinig betrokken bij het herontwerp. Hier ligt een cruciale taak voor opleidingen: ze moeten toekomstige stedenbouwkundigen opleiden met oog voor gender, kwetsbare groepen en participatie. Vrouwelijke docenten hebben een belangrijke voorbeeldfunctie.
Feminien functionalisme
In de praktijk betekent dit: zoom sociaal uit, bevraag meiden en vrouwen over hun wensen en gedrag. Realiseer meer verblijfsfuncties voor diverse doelgroepen, creëer ruimtes met prioriteit voor voetgangers en fietsers, en hanteer het 'eyes-on-the-street'-principe waarbij woningen uitkijken op levendige straten met verschillende functies. Onderzoek het 'feminien functionalisme'.
Dit is niet alleen goed voor vrouwen. Onderzoek wijst uit dat ook mannen zich onveilig kunnen voelen, 's avonds laat of op afgelegen plekken. Wat goed is voor vrouwen en kinderen, is goed voor iedereen. We hebben meer toegepast onderzoek nodig en vooral: meer goede voorbeelden die laten zien dat vrouwvriendelijke planning werkt. Alleen zo doorbreken we eeuwen van eenzijdige stedenbouw.
