Mooi Lelijk

Lelijkheid zien mensen vaak als iets negatiefs, iets wat we willen vermijden. Maarten Gentenaar, Digital Designer bij Kaliber is niet een van die mensen. Hij ziet 'lelijke' dingen juist als een waardevolle tool in zijn werk. “Het moet een beetje schuren.”

Weg van de eenheidsworst

“Als designer werk je vaak voor merken die een groot publiek aan willen spreken. Ze kiezen daarom voor mooie, maar veilige ontwerpen. Maar schoonheid is best saai. Ik vind het belangrijk om te laten zien dat het anders kan. Dat je juist door het anders te doen, de aandacht trekt.”

“In de online wereld zie je veel dingen die op elkaar lijken. Ik noem het een beetje het Dribbble-effect. Er staan heel veel vette dingen op, maar veel ontwerpers laten zich inspireren door andere ontwerpers. Daardoor blijft het in hetzelfde vaarwater: sans-serif typefaces, clean en minimalistisch design, dezelfde kleurenschema’s en illustraties. Mensen kijken er niet meer van op of om. Het is juist belangrijk om inspiratie uit andere hoeken te halen als je je wilt onderscheiden.”

Oef, da’s lillek

“Ik kijk graag naar lelijke dingen. Lelijk is anders. Het kan grappig, raar, of confronterend zijn. Beelden die we niet als ‘mooi’ zouden classificeren, maar die wel iets met je doen. Je ziet dingen die je anders laten kijken en die je aan het denken zetten. Waar kijk ik eigenlijk naar? Waarom doet dit iets met mij?”

“Of iets lelijk of mooi is, is natuurlijk subjectief. Denk aan bijvoorbeeld aan de Fiat Multipla, ontworpen door Roberto Giolito. Die auto is een soort rijdende contradictie. Het wordt vaak gezien als lelijkste auto ooit, maar is ook gekozen als familieauto van het jaar. Mooi of lelijk maakt niet uit: het valt op. Iedereen kent die auto!”

Inspiratie uit onverwachte hoeken

“Ik omring me graag met dingen die breken met de protocollen waar we aan gewend zijn. Kappers-borden uit Ghana en Mali bijvoorbeeld, die vind ik fantastisch. Die zijn zo anders dan wat ik gewend ben te zien. Dat kan liggen aan het techniek of aan de middelen die de makers voorhanden hebben. Of omdat het cultureel gezien ‘anders’ is. Inspiratie uit onverwachte hoeken werkt verfrissend. Het neutraliseert je palet.”

Het moet schuren

“Door lelijke, andere, beelden te bekijken en onderzoeken, leer ik veel. Het helpt mij om ook de randjes op te zoeken in mijn eigen designs. De vraag is: hoe kan ik iets een beetje laten schuren?”

“Ik denk dat het draait om contrast. Hoe groter een contrast, hoe meer het opvalt. Dat kan contrast zijn in kleur, vorm of stijl, maar ook in inhoud. Een contrast tussen wat je verwacht en wat je daadwerkelijk te zien krijg. Als iets haaks staat op de verwachting van de kijker, dan heb je de aandacht te pakken. En daar draait het uiteindelijk om.”

Maarten Gentenaar
digital designer Kaliber