De Bijenkorf stopt met papier

JAMER, JAMMER, JAMMER!
Het is mijn bescheiden mening dat De Bijenkorf hier een enorme vergissing gaat maken. Prima om de communicatie met de bestaande/kopende klanten persoonlijker te maken en hiervoor digitale media in te zetten. Maar als toonbeeld van belevingsmarketing kan een warenhuis me zo'n goede reputatie toch niet heen om de kracht van gedrukte media. Waar menig marketeer juist nu die extra toegevoegde waarde (weer) ontdekt.

Eens met Cees Koedijk. Voor de beleving en de eerste inspiratie (die uiteindelijk kunnen leiden tot een bezoek aan de winkel dan wel website voor aankopen) is de mooi vorm gegeven printuitgave van de Bijenkorf een must. Daarnaast is het bereik van de printuitgave veel hoger (meelezers). De kosten zullen doorslaggevend zijn. Meerdere partijen zijn de Bijenkorf voor gegaan...en weer terug gekeerd naar hun vertrouwde medium. We wachten even af.

Met grote verbazing volgde ik op Twitter gisteren een discussie die ging over dit onderwerp. Het is in mijn ogen logische stap als je beseft hoe hard de wereld om ons heen aan het veranderen is en iedereen tegenwoordig de meest actuele informatie in zijn of haar broekzak wil dragen. Ter onderbouwing van deze stap even wat cijfers, afkomstig van ondermeer MarketingFacts.nl. In 2012 gebruikte 64% van de mensen met een internetverbinding (toen 92% van de Nederlandse bevolking) dit medium voor het zoeken naar producten ter oriëntatie tot aankoop en kocht 46% naar aanleiding van die oriëntatie ook daadwerkelijk online. Inmiddels, slechts één jaar later, is de internet penetratie in Nederland met 2% gestegen en groeide het percentage van mensen die het internet gebruiken voor het oriënteren tot aankoop én het aankopen beiden naar 91%. Met die cijfers in het achterhoofd is de stap die De Bijenkorf gemaakt heeft dan ook niets meer dan logisch.

Zodra het medium print verdedigt moet worden als iemand iets roept over successen van digitaal, dan zie je tegenwoordig veel invloedrijke personen uit de grafische sector als weerwoord roepen dat print leeft en print groot is, gevolgd door de hashtags #printisbig en/of #printleeft. Enkele opmerkingen ter verdediging van het medium print die mij deden beseffen hoe visieloos een belangrijk deel van de sector is geworden, waren wel die van een voorzitter van een van Nederland’s grafische brancheverenigingen die rap reageerde met “mijn vrouw leest het nog wel en raakt erdoor geïnspireerd” en “de consument is nog niet zover”, refererend aan het feit dat deze retailer de stap naar het digitaal beschikbaar stellen van informatie heeft gezet. “Mijn vrouw verkiest print, dus print leeft…”?! Nee, als mensen die zo denken de grafische sector naar de 21e eeuw moeten brengen, dan maak ik mij nog grotere zorgen om de toekomst van de branche dan ooit tevoren.

Laten we even ons hoofd uit het zand halen en opkijken naar de wereld waarin we leven. We zijn namelijk beland in een nieuw tijdperk, waar informatie digitaal zo makkelijk beschikbaar en toegankelijk is geworden, dat het de trage gedrukte uitingen links en rechts heeft ingehaald. Getuige ook de vele faillissementen en de bijna 2/3e krimp in 6 jaar tijd binnen de sector. Dit soort visieloze en blinde drang tot het vasthouden aan een product dat hard op weg is om uit te sterven in zijn huidige vorm, doet mij vrezen voor een goede toekomst voor de sector met solide fundamenten die klaar zijn voor de 21e eeuw. Ik voorzie dat de wereld over 10 jaar 50% minder papier gebruikt dan nu. Papier als drager van informatie is inmiddels zo enorm achterhaald. Voordat het de klant bereikt is de informatie die het draagt veelal verouderd en niet meer actueel. Kranten, tijdschriften, huis-aan-huis verspreidingen, ze gaan allemaal verdwijnen in de traditionele papieren vorm. Goed voor vele tientallen procenten van al het drukwerk in Nederland. En deze niet te stoppen evolutie (laten we het voor het gemak digitaal Darwinisme noemen) wil maar niet landen in de hoofden van de blinde volgers van “print”. Voor de goede orde, deze kentering begon al in 2004, 10 jaar geleden. Het wordt dus inmiddels echt hoog tijd om wakker te worden, want mensen willen gratis, overal waar ze zijn en bovenal nú informatie. En papier is daarvoor een verkeerd medium geworden.

De Bijenkorf heeft mijns inziens de enige juiste stap gezet in dit tijdperk van internet en e-commerce. Daar zullen grafische bedrijven zich meer op moeten gaan focussen willen ze kunnen overleven. Het moet een combinatie worden van crossmediale toepassingen, slimme apps, en de onmisbare e-commerce waarbij papier en digitaal elkaar zeker weer zullen ontmoeten. Daar zullen de innovaties plaats moeten vinden. Niet in het blind blijven verdedigen van die papieren dodo, terwijl de wereld om ons heen zo is verdigitaliseerd.

Om Charles Darwin maar even te citeren; “Het is niet de sterkste soort die overleeft, noch de meest intelligente. Het is de soort die zich het meeste aanpast aan de veranderingen”. Ik hoop dat de brancheorganisaties snel hun visie bijstellen en zich gaan verdiepen in hoe de wereld anno 2014 communiceert en die herziene visie ook rap gaan uitdragen aan hun leden, voordat het te laat is voor het restje drukkerijen dat nog over is in ons land.