Creativiteit in coderen: de kunst van het bouwen

Op eerste gezicht lijkt programmeren voor veel mensen weinig creatief: regels code achter elkaar op een beeldscherm. Volgens Peeke Kuepers, Lead UX/UI developer bij Kaliber is het niet zo zwart-wit, en is ook in dit vakgebied creativiteit een onmisbaar ingrediënt om onderscheidend werk te maken.

Creativiteit als kerncomponent

“Voor mij draait creativiteit om het maken van iets nieuws, iets wat eerder niet bestond. Ik kom uit een creatief gezin, mijn moeder gaf tekenles en is veel bezig met zelf dingen maken. Zij vraagt mij soms of het bij niet kriebelt ook iets creatiefs te doen. Mijn antwoord is dan altijd: ‘Maar programmeren is óók creatief werk!’”

“Als UX/UI developer is het mijn taak om een design zo goed mogelijk tot leven te wekken op een beeldscherm, en een optimale ervaring voor gebruikers te maken. Maar meer nog dan dat, denken we mee hoe we dat het beste kunnen doen. Ik vind het het leukste als er slechts een paar schetsen liggen van wat we ongeveer willen maken. Daar kan ik veel eigen ideeën in kwijt.” 

Ruimte voor eigen invulling

“In de wereld van design is het onmogelijk om elk detail tot in de puntjes uit te werken, een designtool blijft een gecontroleerde omgeving. Een laboratoriumomgeving als je wilt. Hier worden experimenten uitgevoerd en plannen bedacht, maar de echte wereld – die van browsers, devices en allerlei verschillende soorten gebruikersinteracties – staat daar haaks op. Wij proberen een brug te slaan tussen die werelden. Het originele idee blijft daarbij niet altijd helemaal overeind. Daarom ga ik in gesprek met de designers om het idee achter een ontwerp zo goed mogelijk te begrijpen. Dat is de basis om de ontbrekende stukjes in te kunnen vullen, en om binnen de bedachte stijl met nieuwe ideeën komen. Ik stimuleer ook de developers in mijn team om op die manier na te denken over de technische mogelijkheden.”

                

 Een goed voorbeeld hiervan is het 'bedankt'-scherm van cadeaukaart.bol.com. Bol.com heeft een hele eigen stijl waarin illustraties een rol spelen. Dat kun je natuurlijk op allerlei toffe manieren doorvertalen. We wilden motion inzetten om het speelse karakter van het merk verder ondersteunen. Uiteindelijk zijn we uitgekomen op een interactief achtergrondpatroon waar je met je muis de illustraties weg kunt duwen als een soort magneet. Een leuke beloning voor wanneer je een bestelling hebt geplaatst.” 

Unieke aanpak en stijl

Iedere developer pakt problemen op een eigen manier aan, vertelt Peeke. “Je moet een programmeertaal zien als een soort gereedschapskoffer. De opdrachtomschrijving kan hetzelfde zijn: ‘Maak een mooie boekenkast’, maar iedere keer een uniek resultaat opleveren. Gebruik je staal, hout of misschien karton? Welke gereedschappen gebruik je daarvoor? Zijn er al andere meubels gemaakt waar deze kast bij moet passen? Wordt het een hoge boekenkast of een brede, of moeten er misschien geheime vakken in?”

“Meestal heb je wel een beeld van het eindresultaat in je hoofd, maar welke keuzes je maakt om daar te komen en hoe omgaat met hindernissen onderweg is aan jou. Het is wel grappig om te zien dat iedere developer daardoor ook echt een eigen handschrift heeft.” 

Innovatieve oplossingen

“Bij Kaliber houden we niet zo van kasten die als standaard bouwpakket komen; we zijn meer van het maatwerk. We proberen de basisgereedschappen zo goed mogelijk te begrijpen en hebben met die gereedschappen weer allerlei nieuwe tools gebouwd. Zo kunnen we op nog meer manieren kasten bouwen. Als developer bepaal je zelf hoe je al die tools en materialen gebruikt.”

“Soms staan we voor technische uitdagingen waar geen hapklaar antwoord voor bestaat. Ook hierin speelt creativiteit een grote rol. Niet voor je uitvoerende werk, maar juist hoe je het probleem aanpakt. Buiten gebaande paden denken is hierbij super belangrijk.”